بیلیارد یکی از آن ورزش‌های جذاب و سرگرم‌کننده‌ای است که می‌توان در جمع دوستان یا حتی در مسابقات حرفه‌ای از آن لذت برد. این بازی نه تنها مهارت‌های فیزیکی مانند دقت و تمرکز را به چالش می‌کشد، بلکه به عنوان یک هنر نیز شناخته میشود. بیایید نگاهی دقیق‌تر به تاریخچه، انواع بازی‌ها، قوانین، و تجهیزات مورد نیاز این ورزش و همچنین بازی بیلیارد در رشت بیاندازیم.
تاریخچه و ریشه‌های بیلیارد
بیلیارد یکی از قدیمی‌ترین بازی‌ها است که تاریخچه‌ای طولانی دارد و ریشه‌های آن به چندین قرن پیش بازمی‌گردد.
تاریخچه بیلیارد در جهان
بیلیارد به عنوان یک بازی اشرافی در قرون وسطی در اروپا آغاز شد. این بازی ابتدا در فضای باز و بر روی چمن انجام می‌شد، اما به مرور زمان به داخل خانه‌ها راه یافت و بر روی میزهایی با پوشش پارچه‌ای بازی می‌شد.
تاریخچه بیلیارد در ایران
بیلیارد در ایران نیز از زمان قاجاریه به عنوان یک ورزش اشرافی شناخته می‌شد. با گذشت زمان و به ویژه پس از انقلاب، این ورزش محبوبیت بیشتری یافت و به تدریج به یکی از تفریحات عمومی تبدیل شد. رییس هیات بیلیارد گیلان معتقد است که با وجود اینکه بیلیارد سابقه ای چند صد ساله در دنیا دارد اما دوره جدید رشد و شکوفایی این رشته در کشورمان اندکی بیش از دو دهه است، با این حال می بینید همانطور که با داشتن قهرمان جهان و ایستادن در رده دوم رنکینگ جهانی توسط آقایان و کسب رده نهم توسط بانوان و همچنین کسب کرسی نایب رییسی کنفدراسیون آسیا، بیلیارد ایران در دنیا خوش می درخشد. ایران امروز طی بیست سال فعالیت، علاوه بر اینکه قهرمان جهان (حسین وفایی) پرورانده است و کرسی نایب رییسی آسیا (هاشم اسکندری) را در چنته دارد، در رنکینگ آقایان در رده دوم و در رنکینگ بانوان در رده نهم دنیا ایستاده است.
بیلیارد در رشت و گیلان
هيئت بيليارد استان گيلان نیز همزمان با تاسیس فدراسیون بیلیارد در سال 1380 راه اندازی شد، اما سالهای ابتدایی شاید چندان جدی گرفته نمی شد. چندین باشگاه در رشت وجود دارند که بازی بیلیارد در آنها برگزار میشود. به گفته مدیرکل ورزش و جوانان استان گیلان، باشگاه های بیلیارد در گیلان بیشترین آمار را دارند و گیلان با داشتن 75 باشگاه بیلیارد سهم قابل توجهی از سرانه ورزش را به خود اختصاص داده است. از جمله باشگاه بیلیارد شار،شادمان،میلاد و ... . از جمله مراکزی که بیلیارد به صورت تخصصی در آن وجود دارد شهربازی سرپوشیده رشت است که به قصربازی رشت معروف است. قصر بازی رشت دارای سالن بیلیارد با 5 میز استاندارد است که بازی های بیلیارد و اسنوکر در آن انجام میشود. به گفته هيئت بيليارد استان گيلان، روزی که این هيئت کار خود را شروع کرد به ندرت چند باشگاه بیلیارد وجود داشت که آنهم اغلب در هتل های لوکس واقع شده بود، امروزه اما در جای جای گیلان باشگاه بیلیارد وجود دارد و حتی مجوز فعالیت و باشگاه داری بانوان نیز در این زمینه مهیا شده است. آمار ورزشکاران سازمان یافته بیلیارد در رشت و گیلان تنها 130 تا 140 نفر است و به جرات می توان گفت ده برابر این آمار در گیلان به شکل تفریحی در حال بازی بیلیارد هستند. در حال حاضر بیلیارد گیلان با 25 مربی درجه سه و 32 داور درجه دو فعال که حتی چهار نفر از این داوران موفق به اخذ مدرک بین المللی نیز شدند، سهم بسزایی در فدراسیون بیلیارد دارند.
مسابقات بیلیارد در رشت
مسابقات بیلیارد در رشت نیز در باشگاه های متفاوت برگزار میشود و رشت میزبان مسابقات کشوری بیلیارد نیز بوده است. ارزان تر بودن تجهیز باشگاه بیلیارد نسبت به بولینگ باعث ایجاد چندین باشگاه بیلیارد در رشت شده است و این موضوع امکان برگزاری مسابقات حتی کشوری را در شهر رشت فراهم کرده است. بیست و سومین دوره مسابقات رنکینگ کشوری اسنوکر در رده سنی پیشکسوتان، چهاردهمین دوره مسابقات رنکینگ اسنوکر زیر ۲۱ سال کشور و سومین دوره مسابقات رنکینگ پاکت بیلیارد زیر ۱۹ سال کشور ۱۰ الی 21 تیر ماه سال جاری به میزبانی رشت برگزار شد.
تیم‌های بیلیارد در رشت و گیلان
رییس هیات بیلیارد گیلان معتقد است که بیلیارد گیلان با داشتن رزومه ای همچون کسب عنوان سومی جوانان جهان و ایستادن در رتبه دوم تیمی آسیا و بدست آوردن چندین و چند عنوان مهم کشوری، سهم قابل توجهی در توسعه بیلیارد در ایران دارد، سهمی که با برداشتن گام های بزرگی چون میزبانی همزمان سه رقابت بزرگ کشوری در رشت و یا حضور سه تیم در لیگ برتر بیلیارد و بولینگ ادامه یافت. در لیگ برتر کشور علاوه بر باشگاه شار رشت که در لیگ بیلیاد حضور دارد و سابقه کسب عنوان چهارم کشور را نیز در کارنامه دارد. در بخش بانوان نیز سه باشگاه فعال بیلیارد در رشت داریم و رقابت های رنکینگ استانی هر ساله برگزار می شود و تنها موفقیت کشوری گیلان بدست اوردن عنوان سوم جشنواره های بیلیاردی در بخش تیمی است.
اسامی باشگاه های بیلیارد در رشت و گیلان
مطابق اعلام سایت اداره کل ورزش گیلان، اسامی باشگاه های بیلیارد در رشت و گیلان به قرار زیر است
باشگاه های بیلیارد در رشت:
باشگاه بیلیارد گلشن
باشگاه بهروز قاسمی
باشگاه بیلیارد شار
باشگاه بیلیارد میلاد
باشگاه بیلیارد قصربازی رشت
سایر باشگاه های بیلیارد در گیلان:
باشگاه بیلیارد کلاسیک در فومن
باشگاه بیلیارد آریو در فومن
باشگاه بیلیارد اصلان در طوالش
باشگاه بیلیارد اولمپیک در طوالش
باشگاه بیلیارد سجاد در طوالش
باشگاه بیلیارد فرهاد در طوالش
باشگاه بیلیارد قلعه در طوالش
باشگاه بیلیارد گیل در آستانه اشرفیه
باشگاه بیلیارد امید در آستانه اشرفیه
باشگاه بیلیارد ایرانیان در انزلی
باشگاه بیلیارد جوان در انزلی
باشگاه بیلیارد صحرایی در انزلی
باشگاه بیلیارد کشوری در انزلی
باشگاه بیلیارد سهیل در لنگرود
باشگاه بیلیارد بازیکده در لاهیجان
باشگاه بیلیارد توسکا در رودسر
باشگاه بیلیارد پوریا در رضوانشهر
باشگاه بیلیارد جام جم در رودبار
باشگاه بیلیارد حرفه ای در سیاهکل
باشگاه بیلیارد پرشین رز در آستارا
باشگاه بیلیارد سناتور در آستارا
انواع بازی‌های بیلیارد
یکی از جذابیت‌های بیلیارد تنوع در انواع بازی‌های آن است که هرکدام قوانین و اصول خاص خود را دارند.
بیلیارد ۸ توپ (Eight-Ball)
بیلیارد ۸ توپ یکی از رایج‌ترین انواع بازی بیلیارد است. در این بازی دو گروه از توپ‌ها وجود دارند: توپ‌های شماره‌دار ۱ تا ۷ و توپ‌های شماره‌دار ۹ تا ۱۵. هدف این است که بازیکن هر کدام از این گروه‌ها را به داخل حفره‌های میز هدایت کند و در نهایت توپ شماره ۸ را به داخل حفره بیاندازد.
بیلیارد ۹ توپ (Nine-Ball)
در بیلیارد ۹ توپ، بازیکنان باید توپ‌ها را به ترتیب از ۱ تا ۹ به داخل حفره‌ها بیاندازند. این نوع بیلیارد نسبت به بازی ۸ توپ سرعت بیشتری دارد و مهارت‌های خاصی را می‌طلبد.
اسنوکر (Snooker)
اسنوکر یکی از پیچیده‌ترین و حرفه‌ای‌ترین انواع بازی بیلیارد است که در آن تعداد توپ‌ها و قوانین بسیار بیشتر از دیگر انواع بیلیارد است. این بازی نیاز به دقت و استراتژی بیشتری دارد و به همین دلیل در سطح حرفه‌ای برگزار میشود.
تجهیزات و لوازم مورد نیاز بیلیارد
بیلیارد به تجهیزات خاصی نیاز دارد که هرکدام از این تجهیزات نقش مهمی در کیفیت بازی دارند.
میز بیلیارد
میز بیلیارد با ابعاد استاندارد جهانی ساخته میشود و دارای سطحی پارچه‌ای است که توپ‌ها به راحتی بر روی آن حرکت می‌کنند.
چوب بیلیارد
چوب بیلیارد یکی از مهم‌ترین ابزارهای این بازی است. انتخاب چوب مناسب با وزن و اندازه مناسب می‌تواند تاثیر زیادی بر کیفیت بازی داشته باشد.
گچ بیلیارد و نکات استفاده از آن
گچ بیلیارد بر روی نوک چوب زده میشود تا از سر خوردن چوب بر روی توپ جلوگیری کند. استفاده صحیح از گچ باعث میشود ضربات دقیق‌تری زده شود.
آموزش اصول اولیه بازی بیلیارد
برای شروع بازی بیلیارد، نیاز به یادگیری اصول اولیه دارید.
طرز نگه داشتن چوب بیلیارد
اولین قدم در یادگیری بیلیارد، طرز صحیح نگه داشتن چوب است. باید چوب را با دو دست به گونه‌ای نگه دارید که بتوانید آن را به راحتی و با دقت بر روی توپ هدایت کنید.
نحوه زدن ضربات ابتدایی
ضربات ابتدایی یا ساده‌ترین ضربات در بیلیارد از اهمیت بالایی برخوردارند. شما باید تمرکز کنید تا ضربات را به نحوی بزنید که توپ مورد نظر به داخل حفره برود.
قوانین کلی و امتیازدهی در بیلیارد
قوانین بیلیارد در انواع مختلف بازی‌ها متفاوت است، اما برخی اصول کلی وجود دارد که باید رعایت شوند.
قوانین بازی ۸ توپ
در بازی ۸ توپ، بازیکنان باید ابتدا گروه توپ‌های خود را مشخص کنند و سپس تلاش کنند تا تمام توپ‌های آن گروه را به داخل حفره بیاندازند.
قوانین بازی ۹ توپ
در بازی ۹ توپ، هدف اصلی این است که توپ‌ها به ترتیب از ۱ تا ۹ وارد حفره شوند. هر بازیکنی که توپ شماره ۹ را وارد حفره کند برنده بازی است.
قوانین بازی اسنوکر
بازی اسنوکر دارای قوانین بسیار پیچیده‌تری است. در این بازی، بازیکنان باید به ترتیب توپ‌های رنگی و توپ‌های سفید را به داخل حفره‌ها بیاندازند تا امتیاز کسب کنند.
مهارت‌ها و تکنیک‌های پیشرفته بیلیارد
بیلیارد تنها یک بازی فیزیکی نیست؛ بلکه نیازمند مهارت‌های پیشرفته و تکنیک‌های خاصی است.
نحوه چرخش توپ‌ها (Spin)
یکی از مهم‌ترین مهارت‌ها در بیلیارد، نحوه چرخش توپ‌ها است. این تکنیک به شما کمک می‌کند تا توپ‌ها را به دقت به سمت حفره هدایت کنید.
تنظیم قدرت ضربه
تنظیم قدرت ضربه نیز از دیگر مهارت‌های ضروری است. باید یاد بگیرید که ضربات را به گونه‌ای بزنید که توپ‌ها به هدف مورد نظر برسند.
محبوبیت بیلیارد در فرهنگ‌ها و کشورهای مختلف
بیلیارد در کشورهای مختلف جایگاه ویژه‌ای دارد و به عنوان یک ورزش و سرگرمی محبوب شناخته میشود.
بیلیارد در فرهنگ عامه
بیلیارد در بسیاری از فیلم‌ها، سریال‌ها و حتی موزیک ویدئوها به نمایش درآمده است. این بازی به عنوان یک نماد از قدرت، دقت و هنر شناخته میشود.
مسابقات بین‌المللی بیلیارد
هر ساله مسابقات بین‌المللی بیلیارد در سراسر جهان برگزار میشود. این مسابقات از سطح آماتور تا حرفه‌ای برگزار می‌شوند و بازیکنان از سراسر جهان در آن شرکت می‌کنند.
نتیجه‌گیری
بیلیارد یک بازی سرگرم‌کننده و چالش‌برانگیز است که می‌تواند مهارت‌های فیزیکی و ذهنی شما را به چالش بکشد. با یادگیری اصول اولیه و تکنیک‌های پیشرفته، شما می‌توانید به یک بازیکن ماهر تبدیل شوید و از این بازی لذت ببرید.
